ଦେଶର ପାଞ୍ଚଟି ରାଜ୍ୟରେ ହେଉଥିବା ନିର୍ବାଚନୀ କୋଳାହଳ ମଧ୍ୟରେ ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କ ନଜରରୁ ବିଚଳିତ କଲା ଭଳି ଏକ ଖବର ପ୍ରାୟ ଲୁଚିଯାଇଛି, ଯାହା ହେଲା ସଦ୍ୟ ଉନ୍ମୋଚିତ ହୋଇଥିବା ଦେଶର ବୃହତ୍ତମ ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇ । ଅଠେଇଶଟି ସରକାରୀ ଓ ଘରୋଇ ବ୍ୟାଙ୍କର ଏକ ସହାୟତା-ସଂଘ (କନସୋର୍ଟିଅମ)କୁ ଗୁଜରାଟସ୍ଥିତ ଏବିଜି ସିପୟାର୍ଡ କମ୍ପାନୀ ଓ ତାହାର ପୂର୍ବତନ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ତଥା ପରିଚାଳନା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ରିଷି କମଲେଶ ଅଗ୍ରୱାଲ ୨୨୮୪୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ଠକିଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି । ସିବିଆଇ ସେମାନଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମାମଲା ରୁଜ୍ଜୁ କରିଛି । ଦେଶରେ ନିୟମିତ ଅନ୍ତରାଳରେ ବଡ ବଡ ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇମାନ ସଂଘଟିତ ହେବା ଉଦବେଗଜନକ କାରଣ ଦେଶର ବିତ୍ତୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ଏହାର ଦୀର୍ଘ ମିଆଦି କୁପ୍ରଭାବ ପଡିଥାଏ ।
ଅଗ୍ରୱାଲଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୧୯୮୫ରେ ଗୁଜରାଟର ଦହେଶ ଓ ସୁରାଟରେ 'ଏବିଜି ସିପୟାର୍ଡସ' କମ୍ପାନୀ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହି କମ୍ପାନୀ ଜାହାଜ ତିଆରି ଓ ଜାହାଜ ମରାମତି କାର୍ୟ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇ ୧୬ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୧୬୫ଟି ଜାହାଜ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲା ଓ ସେଥିରୁ କିଛି ବିଦେଶରେ ବିକ୍ରି କରିଥିଲା ମଧ୍ୟ । ଏଥିପାଇଁ ଆଇସିଆଇସିଆଇ ବ୍ୟାଙ୍କ ସମେତ ୨୮ଟି ସରକାରୀ ଓ ଘରୋଇ ବ୍ୟାଙ୍କ ଏବଂ ଏଲଆଇସି ତାକୁ ଋଣ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ୨୦୦୮ରେ ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥ ସଙ୍କଟ ସମୟରେ କମ୍ପାନୀର କାର୍ୟ୍ୟକାରୀ ପୁଞ୍ଜିର ଅଭାବ ଦେଖା ଦେଇ ଆର୍ଥିକ ସମସ୍ୟା ଉତ୍କଟ ହେବାକୁ ଲାଗିଲା । ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ ୨୦୦୫ରୁ ୨୦୧୦ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ କମ୍ପାନୀକୁ ଉଦାରତାପୂର୍ବକ ଋଣ ପ୍ରଦାନ କରି ଚାଲିଲେ । ଶେଷରେ ୨୦୧୩ର ବର୍ଷ ଶେଷ ବେଳକୁ କମ୍ପାନୀର ଋଣ ଅନାଦାୟ ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ (ଏନପିଏ) ହୋଇଗଲା । ତେବେ ୨୦୧୪ରେ କର୍ପୋରେଟ ଋଣ ପୁନର୍ଗଠନ (ସିଡିଆର) ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ ଷ୍ଟେଟ ବ୍ୟାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କମ୍ପାନୀ ଋଣର ପୁନର୍ବିନ୍ୟାସ ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରାଗଲା । ହେଲେ କମ୍ପାନୀ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ କିସ୍ତି ଓ ସୁଧ ଠିକ ସମୟରେ ପଇଠ କରିବାକୁ ଅସମର୍ଥ ହେବାରୁ ଋଣ ପୁନର୍ଗଠନ ପ୍ରୟାସ ବିଫଳ ହେଲା । ୨୦୧୮ରେ ଠକେଇ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଭାସ ମିଳିଲା ପରେ ‘ଆର୍ନଷ୍ଟ ଆଣ୍ଡ ୟଙ୍ଗ’ ସଂସ୍ଥାକୁ ଫରେନସିକ ଅଡିଟ କରିବା ପାଇଁ ଦାୟିତ୍ୱ ନ୍ୟସ୍ତ କରାଗଲା, ଯିଏ ଜାନୁଆରୀ, ୨୦୧୯ରେ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରଦାନ କଲେ । କମ୍ପାନୀ ୨୦୧୨ରୁ ୨୦୧୭ ମଧ୍ୟରେ ବେଆଇନ ଭାବେ ବିପୁଳ ପରିମାଣର ଅର୍ଥ ଅପସାରଣ ଓ ଆତ୍ମସାତ କରିଥିବାର ଅଡିଟ ରିପୋର୍ଟରୁ ପ୍ରମାଣ ମିଳିଲା । ଏହା ପରେ କମ୍ପାନୀ ଦ୍ୱାରା ଏକ ବଡ ଧରଣର ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇ ସଂଘଟିତ ହୋଇଥିବା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଗଲା । ବ୍ୟାଙ୍କ ଓ ଏଲଆଇସିରୁ ମିଳିଥିବା ଋଣ ରାଶିକୁ କମ୍ପାନୀ ତା’ର ୯୮ଟି ସହଯୋଗୀ କମ୍ପାନୀ ଜରିଆରେ ଅପସାରଣ କରିବାକୁ ସମର୍ଥ ହୋଇଥିଲା । ଏହି କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ନାମକୁ ମାତ୍ର ଅର୍ଥାତ୍ ସେଲ୍ କମ୍ପାନୀ ଥିଲେ । ଏହି ସହଯୋଗୀ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ଜରିଆରେ କମ୍ପାନୀ ବିଦେଶରେ ସମ୍ପତ୍ତି ଆହରଣ କରିବା ସହ ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀର ଅଂଶଧନରେ ବିନିଯୋଗ କରିବାକୁ ସମର୍ଥ ହେଲା । ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇରେ ଯେଉଁ ୨୨୮୪୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ହଡପ ହୋଇଥିବାର ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି, ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ସର୍ବାଧିକ ୭୦୮୯ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆଇସିଆଇସିଆଇ ବ୍ୟାଙ୍କର ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଆଇଡିବିଆଇ ବ୍ୟାଙ୍କ ୩୬୩୯ କୋଟି ଟଙ୍କା ପ୍ରଦାନ କରିଛି । ଷ୍ଟେଟ ବ୍ୟାଙ୍କ, ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ ବରୋଦା, ପଞ୍ଜାବ ନ୍ୟାସନାଲ ବ୍ୟାଙ୍କ, ଇଣ୍ଡିଆନ ଓଭରସିଜ ବ୍ୟାଙ୍କ, ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ ଇଣ୍ଡିଆ ପରି ସରକାରୀ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ଯଥାକ୍ରମେ ୨୯୨୫ କୋଟି, ୧୬୧୪ କୋଟି, ୧୩୨୭ କୋଟି, ୧୨୪୪ କୋଟି, ୭୧୯ କୋଟି ଟଙ୍କା ଋଣ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି । ଜାନୁଆରୀ ୨୦୧୯ରେ ଠକେଇ ଚିହ୍ନଟ ହେବା ଓ ଷ୍ଟେଟ ବ୍ୟାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅଭିଯୋଗ ଦାଖଲ ହେବାର ପ୍ରାୟ ୨ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଅତିକ୍ରାନ୍ତ ହେବା ପରେ ଯାଇ ଫେବୃଆରୀ ଫେବୃଆରୀ ୭, ୨୦୨୨ରେ ସିବିଆଇ ତରଫରୁ ଏବିଜି ସିପୟାର୍ଡ ଓ ଏବିଜି ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ କମ୍ପାନୀ ଦ୍ୱୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମାମଲା ରୁଜ୍ଜୁ ହେବା ଓ ପରେ ପରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ରିଷି କମଲେଶ ଅଗ୍ରୱାଲ ଓ ଦୁଇ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲୁକ୍ ଆଉଟ୍ ନୋଟିସ ଜାରି ହୋଇଥିଲା । ଏତେ ବଡ ଧରଣର ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବାରେ ବିଳମ୍ୱ ହେବାକୁ ନେଇ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି । ଷ୍ଟେଟ ବ୍ୟାଙ୍କ ତରଫରୁ ସିବିଆଇ ନିକଟରେ ଡିସେମ୍ୱର ୨୦୧୯ରେ ପ୍ରଥମ ଅଭିଯୋଗ ଓ ଡିସେମ୍ୱର ୨୦୨୦ରେ ବିସ୍ତୃତ ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲେ ବି ଏ ଭଳି ଏକ ବଡ ଠକେଇ ମାମଲାରେ ସିବିଆଇ ତରଫରୁ ତତ୍ପରତା ପ୍ରକାଶ ନ ପାଇବାର ରହସ୍ୟ ବୁଝି ହେଉନାହିଁ । ଅଧିକନ୍ତୁ, ୨୦୧୮ରୁ ଠକେଇ ସମ୍ପର୍କରେ ଜଣା ପଡିଲା ପରେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୨ ଲୁକ୍ ଆଉଟ ନୋଟିସ ଜାରି ହେବାର ଅର୍ଥ ଅଭିଯୁକ୍ତ ଚାହିଁଥିଲେ ନିରବ ମୋଦି, ମେହୁଲ ଚୋକ୍ସି, ଓ ବିଜୟ ମାଲ୍ୟାଙ୍କ ଭଳି ସହଜରେ ବିଦେଶକୁ ଖସି ଯାଇ ପାରିଥାଆନ୍ତେ ।
ଏଥି ପୂର୍ବରୁ ଗତ ୭ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶରେ ଅନେକ ବଡ ବଡ ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇ ସଂଘଟିତ ହୋଇଛି । ସେଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି ୨୦୧୮ରେ ସିମ୍ଭାଓଲି ଚିନି ମିଲ ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇ ମାମଲାରେ ପ୍ରାୟ ୨୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା, ୨୦୧୮ରେ ସଂଘଟିତ ୫୧୫ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଆର ପି ଇନଫୋ ସିଷ୍ଟମ ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇ ଯେଉଁଥିରେ ୯ଟି ବ୍ୟାଙ୍କର ସମ୍ପୃକ୍ତି ଥିଲା, ରୋଟୋମାକ ପେନ ଠକେଇ ଯେଉଁଥିରେ କମ୍ପାନୀର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ବିକ୍ରମ କୋଠାରୀଙ୍କ ଉପରେ ୭ଟି ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ସୁଧ ଓ ମୂଳ ମିଶାଇ ୩୯୬୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ଠକିଥିବାର ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲା । ୨୦୧୮-୧୯ରେ ୧୮୭୫ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଆଇସିଆଇସିଆଇ ବ୍ୟାଙ୍କ ଭିଡିଓକନ ଠକେଇ ମାମଲାରେ ବ୍ୟାଙ୍କର ସିଇଓ ଚନ୍ଦା କୋଚ୍ଚର ଓ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ଦୀପକ କୋଚ୍ଚରଙ୍କ ସମ୍ପୃକ୍ତି ଚର୍ଚ୍ଚାର ବିଷୟ ହୋଇଥିଲା । ତେବେ କିଙ୍ଗଫିଶର ଏୟାର ଲାଇନସ ଦ୍ୱାରା ୧୩ଟି ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ପ୍ରାୟ ୯୪୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଠକି ଶିଳ୍ପପତି ବିଜୟ ମାଲ୍ୟା ମାର୍ଚ୍ଚ ୨, ୨୦୧୬ରେ ଦେଶ ଛାଡି ବିଦେଶକୁ ଖସିଯିବା ଅନେକଙ୍କୁ ଚକିତ କରିଥିଲା । ସେହି ଏକା ପରି ଘଟଣାର ପୁନରାବୃତ୍ତି ଘଟିଥିଲା ୨୦୧୮ରେ, ଯେତେବେଳେ ଉଭୟ ନିରବ ମୋଦି ଓ ମେହୁଲ ଚୋକ୍ସି ପଞ୍ଜାବ ନ୍ୟାସନାଲ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ୧୧୪୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଠକି ବିଦେଶକୁ ପଳାୟନ କରିଥିଲେ । ତା’ ପରେ ମନେ ହେଉଥିଲା ଯେମିତି ଦେଶରେ ଆଉ ବଡ ଧରଣର ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇ ହେବ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ବିଡମ୍ୱନା, ମାତ୍ର ଅଳ୍ପ ଦିନର ବ୍ୟବଧାନରେ ‘ଏବିଜି ସିପୟାର୍ଡ’ ମାମଲା ହେଲା ଏବଂ ତାହା ପୂର୍ବର ସବୁ ବୃହଦାକାର ଠକେଇକୁ ବଳିଗଲା ।
ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ନିମାନୁସାରେ କେବଳ ୧ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ରାଶିର ଠକେଇ ହୋଇଥିଲେ ତାହା ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇ ବୋଲି ବିବେଚିତ ହୋଇଥାଏ । ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ‘ରିପୋର୍ଟ ଅନ ଟ୍ରେଣ୍ଡ ଆଣ୍ଡ ପ୍ରୋଗ୍ରେସ ଅଫ ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ, ୨୦୨୦-୨୧’ ଅନୁଯାୟୀ ଏ ବର୍ଷ ଦେଶରେ ସମୁଦାୟ ୭୩୬୩ଟି ମାମଲାରେ ୧.୩୮ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଠକେଇ ହୋଇଛି, ଯାହା ପୂର୍ବ ବର୍ଷର ୧.୮୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ତୁଳନାରେ କମ । ବିଡମ୍ୱନାର ବିଷୟ ଯେ ଏହି ଠକେଇ ପରିମାଣ ଦେଶର କୃଷି ବଜେଟ ଓ ଓଡିଶା ଭଳି ଅନେକ ରାଜ୍ୟର ବାର୍ଷିକ ବଜେଟଠାରୁ ବି ଅଧିକ । ୨୦୨୧-୨୨ର ପ୍ରଥମ ୬ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘଟିତ ଠକେଇର ସଂଖ୍ୟା ୪୦୭୧, ଯାହା ୨୦୨୦-୨୧ର ସେହି ସମୟରେ ହୋଇଥିବା ଠକେଇ ସଂଖ୍ୟା ୩୪୯୯ ତୁଳନାରେ ଅଧିକ ହେବା ଚିନ୍ତାଜନକ । ଗତ ବର୍ଷ ସଂଘଟିତ ଠକେଇ ମଧ୍ୟରୁ ସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ୪୮ ପ୍ରତିଶତ ଋଣ କାରବାର ଜନିତ ହୋଇଥିଲା ବେଳେ ପରିମାଣ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହା ୧.୩୭ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ବା ପ୍ରାୟ ୯୯ ପ୍ରତିଶତ । ସରକାରୀ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକରେ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ବଡ ବଡ ଠକେଇ ସଂଘଟିତ ହେଉଥିଲେ ବି ଘରୋଇ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକରେ ମଧ୍ୟ ଠକେଇ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବାର ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି । ସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ କାର୍ଡ ଓ ଇଣ୍ଟରନେଟ (ଡିଜିଟାଲ କାରବାର)ରେ ଠକେଇ ପ୍ରାୟ ୩୫ ପ୍ରତିଶତ ହୋଇଥିଲେ ବି ଠକେଇର ପରିମାଣ ମାତ୍ର ୧୧୯ କୋଟି ଟଙ୍କା । ବିମୁଦ୍ରାକରଣ ପରେ ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ ଡିଜିଟାଲ ଦେଣନେଣ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଗଲା । ଏହା ପରେ ଏହି ଧରଣର ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିବା ପରିଲକ୍ଷିତ ହୋଇଛି । ଅଫ ବାଲାନସ ସିଟ, ବିଦେଶୀ ମୁଦ୍ରା କାରବାର, ଜମା, ଆନ୍ତ-ଶାଖା କାରବାର, ଚେକ, ଡ୍ରାଫ୍ଟ, କ୍ଲିଅରିଂ ଆଦି ମାଧ୍ୟମରେ ମଧ୍ୟ ଠକେଇ ହେଉଥିଲେ ବି ଉଭୟ ସଂଖ୍ୟା ଓ ପରିମାଣ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ସେଗୁଡିକ ନଗଣ୍ୟ । ଅର୍ଥାତ୍, କେବଳ ଯଦି ବଡ ବଡ ଋଣ ନେଇ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ଠକୁଥିବା ଋଣଗ୍ରହୀତାଙ୍କ ଉପରେ ଅଙ୍କୁଶ ଲଗାଯାଇପାରନ୍ତା ତେବେ ଦେଶରେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇର ପରିମାଣ ଯଥେଷ୍ଟ ହ୍ରାସ ପାଆନ୍ତା । ଏ ସଂକ୍ରାନ୍ତରେ ବିବେକାନୁମୋଦିତ ତଥା ଦ୍ରୁତ କାର୍ୟ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବାରେ ଉଚ୍ଚ ପଦସ୍ଥ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଧିକାରୀ, ନିରୀକ୍ଷକ ଓ ନିୟନ୍ତ୍ରକଙ୍କ ଭୂମିକା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିଲେ ବି ଅନେକ ସମୟରେ ସେମାନେ ରାଜନେତାଙ୍କ ଚାପ ଅଥବା ଲାଭ, ଲୋଭ ବା ଭୟର ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇ ନିଜ ଭୂମିକାକୁ ସୁଚାରୁ ରୂପେ ନିର୍ବାହ କରିବାକୁ ଅସମର୍ଥ ହେଉଥିବାରୁ ବଡ ବଡ ଠକେଇକୁ ପ୍ରଶ୍ରୟ ମିଳୁଛି । ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ପ୍ରଦତ୍ତ ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ ସର୍ବମୋଟ ପ୍ରାୟ ୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଠକାମିର ଶିକାର ହୋଇଛନ୍ତି, ଯାହା ସମଗ୍ର ବ୍ୟାଙ୍କ ଋଣ ରାଶିର ପ୍ରାୟ ୪.୫ ପ୍ରତିଶତ । ଠକେଇ ରାଶିରୁ ଆଦାୟ ହୋଇ ପାରିଛି ମାତ୍ର ୧୦ ପ୍ରତିଶତ । ବଡ ବଡ ଠକମାନଙ୍କ ନିକଟରୁ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ବା ଆଦୌ ଠକେଇ ରାଶି ଆଦାୟ ହୋଇ ନ ପାରିବା ଉଦବେଗଜନକ ।
ଏହିପରି ବଡ ଧରଣର ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇ ବାରମ୍ୱାର ଘଟି ଚାଲିଲେ ଗ୍ରାହକଙ୍କର ବ୍ୟାଙ୍କ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତି ବିଶ୍ୱାସ ସଙ୍କଟ ଦେଖା ଦେଇଥାଏ । ଏତଦଭିନ୍ନ ଏହା ସମଗ୍ର ବ୍ୟାଙ୍କ ତଥା ବିତ୍ତୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରତି ସମ୍ମାନହାନିର ବିପଦ, ପରିଚାଳନାତ୍ମକ ବିପଦ ତଥା ବ୍ୟବସାୟ ବିପଦର ନୂତନ ଆହ୍ୱାନ ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ଏହାର ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରଭାବ କେବଳ ଦେଶ ଭିତରେ ନୁହେଁ ବରଂ ବିଶ୍ୱ ବିତ୍ତୀୟ ପଟଳରେ ମଧ୍ୟ ଅନୁଭୂତ ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ ନିରଙ୍କୁଶ ଭାବେ ଏହିପରି ବଡ ବଡ ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇମାନ ଘଟି ଚାଲିଲେ ତାହା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ଦେଶସ୍ୱାର୍ଥର ପରିପନ୍ଥୀ ହେବା ସହ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଦୁର୍ବଳ କରୁଛି । ବର୍ଦ୍ଧିତ ଅନାଦାୟ ଋଣ (ଏନପିଏ) ବୋଝର ସମସ୍ୟାରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ ଏ ଭଳି ଠକେଇ ଦ୍ୱାରା କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇ ଅଧିକ ଦୁର୍ବଳ ହେଉଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ କ୍ଷତିଭରଣା କରିବାକୁ ସରକାର ଆଗେଇ ଆସିଲେ ଟିକସ ଦାତାଙ୍କ ଅର୍ଥର ଅପଚୟ ହେବା ହିଁ ସାର ହୋଇଥାଏ । ଏ ଭଳି ବଡ ବଡ ବ୍ୟାଙ୍କ ଠକେଇ ଉଚ୍ଚ ପଦସ୍ଥ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଧିକାରୀ, ନିରୀକ୍ଷକ ଓ ରାଜନେତାଙ୍କ ବିନା ସମ୍ପୃକ୍ତି ବା ଜ୍ଞାତସାରରେ ସଂଘଟିତ ହେବା କଷ୍ଟକର । କିନ୍ତୁ ଏଥିପାଇଁ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତମୂଳକ ଦଣ୍ଡ ବିଧାନ ଅଭାବ କାରଣରୁ ଓ ଠକଙ୍କଠାରୁ ଠକାମି ରାଶିର ସିଂହଭାଗ ଆଦାୟ ହୋଇ ନ ପାରିବା ଯୋଗୁ ଏ ଭଳି ଠକେଇ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ହେବାରେ ଲାଗିଛି । ଏ ଭିତରେ ଏବିଜି ସିପୟାର୍ଡ ମାମଲାରେ ଠକାମି ଚିହ୍ନଟ ହୋଇ ସିବିଆଇ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମାମଲା ରୁଜ୍ଜୁ କରିବା ଚାରି ବର୍ଷ ବିତିଗଲାଣି । ଏ ବିଳମ୍ୱ ଇଚ୍ଛାକୃତ ନୁହେଁ ବରଂ ପ୍ରକ୍ରିୟାଗତ କାରଣରୁ ହେଲା ବୋଲି ଉଭୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ଓ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ସଫେଇ ଦେଇଛନ୍ତି । ତାହା ହେଲେ ସେପରି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ସୁଧାର ଆଣିବା ଲାଗି ପଦକ୍ଷେପ ନିଆଯାଉ ନାହିଁ କାହିଁକି ? ବ୍ୟାଙ୍କ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପ୍ରାଣବନ୍ତ କରି ରଖିବାକୁ ହେଲେ ଠକେଇ ଉପରେ ପ୍ରଭାବୀ ଲଗାମ ଲାଗିବା ନିତାନ୍ତ ପ୍ରୟୋଜନ ।
(Published in Sambad on February 22, 2022
Excellent analysis. It is a fact that the big thieves get scot free even as the small ones are hounded up. Compared to the biggest bank frauds, the defaults by agriculture, small business, msme sectors are miniscule. And as rightly mentioned by Author, all these ghotla and ghapla are happening in connivance of the bank seniors, political interventions, and the owners of the companies who take advantage of the loopholes. An intricately analysed blog. Profuse thanks to the Author.
ReplyDeleteThanks
Delete