କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଲେ ରାଜ୍ୟରେ ‘ପେସା’ ଆଇନ ଲାଗୁ କରାଯିବ ବୋଲି ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ବିଜେପି ତରଫରୁ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା। ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଜଣେ ନେତା ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପରେ ଆଶା କରାଯାଉଥିଲା ଯେ ତୁରନ୍ତ ଏହି ଆଇନ ଲାଗୁ ହେବା ଲାଗି ବାଟ ଫିଟିବ। ଇତିମଧ୍ୟରେ ବର୍ଷେରୁ ଅଧିକ ସମୟ ବିତି ଯାଇଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ବିଭିନ୍ନ କାରଣରୁ ତାହା ଏ ଯାଏଁ କାର୍ୟ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରିନାହିଁ। ଗତ ଜୁଲାଇ ୧୧ ତାରିଖରେ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ରାହୁଳ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଓଡ଼ିଶା ଗସ୍ତକାଳୀନ ଭାଷଣରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ କଂଗ୍ରେସ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିଲେ ‘ପେସା’ ଆଇନ ଲାଗୁ କରାଯିବ। କଂଗ୍ରେସର ପାରମ୍ପରିକ ଆଦିବାସୀ ଭୋଟବ୍ୟାଙ୍କକୁ ଦଳ ସପକ୍ଷରେ ପୁନଃସଂଗଠିତ କରିବା ଦିଗରେ ହୁଏତ ଏହା ଏକ ପ୍ରୟାସ ହୋଇଥାଇପାରେ। କିନ୍ତୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ସତ ଯେ ‘ପେସା’ ଆଇନ ଲାଗୁ ହେବା ଉଚିତ ବୋଲି ଅନ୍ତତଃ ସବୁ ଦଳ ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି। କାରଣ ‘ପେସା’ ଆଇନ ଦ୍ୱାରା ରାଜ୍ୟର ପ୍ରାୟ ଏକ କୋଟି ଆଦିବାସୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ତଫସିଲଭୁକ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବସବାସ କରୁଥିବା ପ୍ରାୟ ୭୦ ଲକ୍ଷ ଆଦିବାସୀ ଉପକୃତ ହେବେ। କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୧୯୯୬ରେ ‘ପ୍ରୋଭିଜନସ ଅଫ୍ ପଞ୍ଚାୟତ (ଏକ୍ସଟେନସନ ଟୁ ସିଡ୍ୟୁଲଡ ଏରିଆଜ୍) ଆକ୍ଟ’ ବା ‘ପେସା’ ଆଇନର ପ୍ରଣୟନ ହେବା ପରେ ଓଡ଼ିଶାର ଗ୍ରାମ ପଞ୍ଚାୟତ ଆଇନ୍, ୧୯୬୪, ପଞ୍ଚାୟତ ସମିତି ଆଇନ, ୧୯୫୯ ଓ ଜିଲ୍ଲା ପରିଷଦ ଆଇନ, ୧୯୯୧...
ଜଳସେଚନ, ବନ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ, ବିଦ୍ୟୁତ ଉତ୍ପାଦନ, ପିଇବା ପାଣି ଯୋଗାଣ, ମତ୍ସ୍ୟ ଚାଷ ଆଦି ବିଭିନ୍ନ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପୂରଣ କରିପାରୁଥିବାରୁ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଗତ ଦୁଇ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ନଦୀବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ ଗୁରୁତ୍ୱ ପାଇ ଆସୁଥିଲା। ଏହାକୁ ବିକାଶର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଆଧାରା ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଉଥିଲା। ମାତ୍ର ନଦୀବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକର, ବିଶେଷ କରି ବୃହତ୍ ନଦୀ ବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକର, ବୟସ ବୃଦ୍ଧି ସହ ତଦଜନିତ ବିପଦର ଆଶଙ୍କା ଘନୀଭୁତ ହୋଇ ସର୍ବତ୍ର ଚିନ୍ତା ବଢ଼ାଉଛି। ତେଣୁ ନୂଆ ନଦୀବନ୍ଧ ନିର୍ମାଣ ତ ଦୂରର କଥା, ଆମେରିକା ଓ ୟୁରୋପର କେତେକ ଦେଶରେ ଅନେକ ପୁରୁଣା ଓ ଅଚଳ ନଦୀବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକୁ ହଟାଇ ଦିଆଗଲାଣି। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ପୁରୁଣା ଓ ଜରାଗ୍ରସ୍ତ ନଦୀବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକ ଆଡ଼ୁ ମାନବ ସମାଜ ପ୍ରତି ସୃଷ୍ଟ ବିପଦ ସମ୍ପର୍କରେ ଜାତିସଂଘ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ଆଇ.ଏନ.ଡବଲ୍ୟୁ.ଇ.ଏଚ୍.ର ଦ୍ୱାରା ମିଳିତ ଭାବେ ପ୍ରକାଶିତ ଏକାଦଶ ରିପୋର୍ଟରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ତଥ୍ୟ ଉଦବେଗର କାରଣ ନିଶ୍ଚୟ। ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବୃହତ୍ ନଦୀବନ୍ଧ ଆୟୋଗ (ଆଇକୋଲଡ) ଅନୁଯାୟୀ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରାୟ ୫୯ ହଜାର ବୃହତ୍ ନଦୀବନ୍ଧ ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ସଂଗୃହୀତ ଜଳର ପରିମାଣ ପ୍ରାୟ ପ୍ରାୟ ୭୫୦୦ ଘନ କିଲୋମିଟର। ଅର୍ଥାତ୍ ନଦୀଗୁଡ଼ିକରେ ପ୍ରବାହିତ ସମୁଦାୟ ଜଳରାଶିର ପ୍ରାୟ ୧୬ ପ୍ରତିଶତ ଏଥିରେ ସଞ୍ଚିତ ହୋଇ ରହିଥାଏ। ିର୍ମାଣର ଗଢ଼ଣ ଅନୁସାରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍...