Skip to main content

ଓଡ଼ିଶାରେ ବେକାରି ହାର ସର୍ବନିମ୍ନ !

ସିଏମଆଇଇ ଦ୍ୱାରା ଡିସେମ୍ୱର ୨୦୨୨ରେ ପ୍ରକାଶିତ ମାସିକିଆ ରିପୋର୍ଟରେ ଦେଶରେ ବେକାରି ହାର ଗତ ୧୬ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ୮.୩ ପ୍ରତିଶତର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି । ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ମାତ୍ର ୦.୯ ପ୍ରତିଶତ ସହ ଓଡିଶାରେ ବେକାରି ହାର ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟଙ୍କ ତୁଳନାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ବୋଲି ଜଣାପଡ଼ିବା ପରେ ରାଜନୈତିକ ବାଦବିବାଦ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି । ତେବେ କ’ଣ ଓଡିଶାରେ ବେକାରି ସମସ୍ୟା ଆଉ ଏକ ସମସ୍ୟା ହୋଇ ରହିନାହିଁ ? ସଂସଦରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ତଥ୍ୟ ଓ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ଓଡ଼ିଶାରେ ବେକାରି ହାର ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଅଧିକ ହୋଇଥିବାରୁ ରାଜ୍ୟରେ ବେକାରି ସମସ୍ୟାର ବାସ୍ତବ ସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ଉପୁଜିବା ସ୍ୱାଭାବିକ । ତେଣୁ ସାମଗ୍ରିକ ଭାବେ ରାଜ୍ୟ ଓ ଦେଶରେ ବେକାରି ସମସ୍ୟାର ବାସ୍ତବ ସ୍ଥିତିକୁ ବୁଝିବାର ଏକ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଉ ।     

ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ବେକାରି ହାର କମ ହେବାର ଅର୍ଥ ନୁହେଁ ଯେ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ନିୟମିତ ଭାବେ ଚାକିରି ବା କାମଧନ୍ଦାରେ ନିଯୁକ୍ତ । ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ସେହି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାସରେ କାମ କରିବା ଲାଗି ପ୍ରସ୍ତୁତ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ଚାକିରି, ଶ୍ରମ ବା ଆତ୍ମନିଯୁକ୍ତି ମାଧ୍ୟମରେ କିଛି ହେଲେ ରୋଜଗାର କରିପାରିଛନ୍ତି । ବେକାରୀ ସମସ୍ୟାର ବାସ୍ତବ ସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିବାକୁ ହେଲେ ଉଭୟ ବେକାରି ହାର (ଅନଏମ୍ପ୍ଲୟମେଣ୍ଟ ରେଟ) ଓ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର (ଲେବର ଫୋର୍ସ ପାର୍ଟିସିପେସନ ରେଟ)କୁ ବିଚାରକୁ ନେବାକୁ ହେବ । ଜନସଂଖ୍ୟାର କେତେ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ଶ୍ରମଶକ୍ତିର ଅଂଶ, ତାହା ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାରରୁ ଜଣାପଡ଼େ । ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଥାଇ ନିଯୁକ୍ତି ଖୋଜୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ବେକାର ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ଶତାଂଶରୁ ବେକାରି ହାର ଜଣାପଡ଼ିଥାଏ । ଅର୍ଥାତ୍ ଗୋଟିଏ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି ବଳିଷ୍ଠ ହେବାପାଇଁ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକଙ୍କ ଲାଗି ଲାଭଜନକ ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ଉପଲବ୍ଧ ହେବା ଯେତିକି ଜରୁରୀ, ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଭାଗ ନେବା ମଧ୍ୟ ସେତିକି ଆବଶ୍ୟକ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର କମ ଥାଇ ସ୍ୱଳ୍ପ ସଂଖ୍ୟକ ଆଶାୟୀଙ୍କ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ଉପଲବ୍ଧ ଥିଲେ ସେଥିରେ ହୁଏତ ବେକାରି ହାର କମ ହୋଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ତାହା ବେକାରି ସମସ୍ୟାର ବାସ୍ତବ ସ୍ଥିତିକୁ ଦର୍ଶାଇ ନଥାଏ । ମନେକର ୧ ଲକ୍ଷ ଜନସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ କୌଣସି ରାଜ୍ୟରେ ୫୦ ହଜାର ଲୋକ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଭାଗ ନେଉଛନ୍ତି । ତେବେ ସେଠାରେ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ମାତ୍ର ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ହେବ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଯଦି ୪୫ ହଜାର ଲୋକ କୌଣସି କର୍ମନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥାନ୍ତି ତେବେ ସେଠାରେ ବେକାର ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୫ ହଜାର ଓ ବେକାରି ହାର ମାତ୍ର ୧୦ ପ୍ରତିଶତ ହେବ । ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ସେହି ୧ ଲକ୍ଷ ଜନସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ଅନ୍ୟ ଏକ ରାଜ୍ୟରେ ଯଦି ୮୦ ହଜାର ଲୋକ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଭାଗ ନେଉଛନ୍ତି, ତେବେ ସେଠାରେ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ହେବ ।  ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୬୦ ହଜାର ଲୋକଙ୍କୁ କର୍ମନିଯୁକ୍ତି ମିଳିଥିଲେ ବି ୨୦ ହଜାର ଲୋକ ବେକାର ଥିବାରୁ ବେକାରି ହାର ୨୫ ପ୍ରତିଶତ ହେବ । ଉପରୋକ୍ତ ଦୁଇଟି ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରଥମଟିରେ କମ୍ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇ ମଧ୍ୟ ସେଠାରେ ବେକାରି ହାର ଯଥେଷ୍ଟ କମ୍, କାରଣ ସେଠାରେ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଭାଗ ନେଉନାହାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ନିମ୍ନ ବେକାରି ହାର ସତ୍ତ୍ୱେ ଏପରି ସ୍ଥିତି ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ସ୍ୱାଗତଯୋଗ୍ୟ ନୁହେଁ । ଦ୍ୱିତୀୟଟି କ୍ଷେତ୍ରରେ ବେକାରି ହାର ଅଧିକ ଥିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ସେଠାରେ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ଅଧିକ ହୋଇ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିବାରୁ ସେଠାକାର ଅର୍ଥନୀତି ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଅଧିକ ସୁଦୃଢ଼ ହେବ ।

ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସଂସ୍ଥା ‘ସିଇଆଇସି ଡାଟା’ ଦ୍ୱାରା ଭାରତ ସମେତ ୨୧୩ଟି ଦେଶରେ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାରର ଆକଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଭାରତରେ ଏହି ହାର ଡିସେମ୍ୱର ୨୦୨୦ରେ ୪୦.୧ ପ୍ରତିଶତ ଥିବା ବେଳେ ଡିସେମ୍ୱର ୨୦୨୧ରେ ସ୍ଥିତିରେ ସାମାନ୍ୟ ଉନ୍ନତି ଘଟି ୪୧.୬ ପ୍ରତିଶତରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଯେ ୧୯୯୦ରେ ଏହି ହାର ସର୍ବାଧିକ ୫୮.୩ ପ୍ରତିଶତ ଥିଲା ବେଳେ ସେବେଠାରୁ ୨୦୧୪ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଏହା କେବେ ବି ୫୦ ପ୍ରତିଶତରୁ କମ ହୋଇ ନଥିଲା । ହେଲେ ତା’ ପରଠାରୁ ଏହା କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ହ୍ରାସ ପାଇ ଆହୁରି ୮ ପ୍ରତିଶତ କମ ହେବା ବାସ୍ତବିକ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ । ଅବଶ୍ୟ କୋଭିଡଜନିତ ଲକଡାଉନ ଓ ସଟଡାଉନ ଯୋଗୁଁ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଅର୍ଥନୀତି ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ଯଥେଷ୍ଟ ହ୍ରାସ ପାଇଥିଲା । ତେବେ ଭାରତରେ କୋଭିଡ ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ୨୦୧୮ରେ ତାହା ୩୬.୯ ପ୍ରତିଶତର ସର୍ବନିମ୍ନ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚି ସାରିଥିଲା ।  ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଡିସେମ୍ୱର ୨୦୨୧ରେ ହାରାହାରି ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ୫୯ ପ୍ରତିଶତ ଥିବା ବେଳେ ଆମେରିକା, ଚୀନ, ଜାପାନ, ବ୍ରିଟେନ, ରୁଷିଆ, ବ୍ରାଜିଲ ଭଳି ବଡ ବଡ ଅର୍ଥନୀତିରେ, ଏପରିକି ପଡ଼ୋଶୀ ବଙ୍ଗଳାଦେଶ ଓ ନେପାଳରେ ମଧ୍ୟ ଏହା ୬୦ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ରହିଛି ।  

ସାଧାରଣତଃ ୧୫ରୁ ୬୫ ବର୍ଷ ବୟସ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା କାର୍ୟ୍ୟକ୍ଷମ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ଶ୍ରମଶକ୍ତିର ଅଂଶ ହେବାର ସାମର୍ଥ୍ୟ ଥାଏ । ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ବେଳେ ଉପରୋକ୍ତ ବୟସ ବର୍ଗରେ ଥାଇ ନିଯୁକ୍ତି ଖୋଜୁ ନ ଥିବା ବା ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ଅନାଗ୍ରହୀ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କୁ ବାଦ ଦିଆଯାଇଥାଏ । ଅବସର ନେଉଥିବା ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଯୋଗ ଦେଉଥିବା ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ଅଧିକ ହେଲେ ଏହା ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାରକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ । ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ କୌଣସି କାରଣରୁ ନିଯୁକ୍ତି ଖୋଜୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ କାମ କରିବାକୁ ବୀତସ୍ପୃହ ହୋଇ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ଲୋକଙ୍କ ପରି ଜୀବନ ଅତିବାହିତ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ ମଧ୍ୟ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ହ୍ରାସ ପାଇଥାଏ । କୌଣସି ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ବା ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗର ସମ୍ଭାବନା ନଥିବା ଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଏହି ଧରଣର  କିଛି ନିଯୁକ୍ତି ଅନ୍ୱେଷୀ ବ୍ୟକ୍ତି ହତାଶ ହୋଇପଡ଼ନ୍ତି ଓ ଚିର ଦିନ ଲାଗି ଶ୍ରମଶକ୍ତିରୁ ଓହରି ଯାଇ କ୍ରମେ ବେକାର ଭାବେ ଜୀବନ ଅତିବାହିତ କରନ୍ତି । ଏମାନେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇ ପଡୁଥିବାରୁ ଏପରି ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅଧିକ ହେଲେ ତା’ର କୁପ୍ରଭାବ ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ପଡ଼ିଥାଏ । ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର କର୍ମନିଯୁକ୍ତ ହେବା ଲାଗି ଲୋକଙ୍କ ବ୍ୟଗ୍ରତା ବା ନିଯୁକ୍ତି ଚାହିଦାକୁ ଦର୍ଶାଉଥିବାରୁ ଏହା ଅଧିକ ହେବା ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ବେଶ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।     

‘ସିଏମଆଇଇ’ ପ୍ରଦତ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ୨୦୨୧-୨୨ରେ ଭାରତରେ ୧୫ ବର୍ଷରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ବୟସର ପ୍ରାୟ ୧୦୮.୫ କୋଟି ନିଯୁକ୍ତିଯୋଗ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେଥିରୁ ମାତ୍ର ୪୩.୫ କୋଟି ବା ମାତ୍ର ୪୬ ପ୍ରତିଶତ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଛନ୍ତି । ଗତ ୬ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ପ୍ରାୟ ୧ କୋଟି କମ ହେବା ଚିନ୍ତାର କାରଣ । ଏମିତିରେ ମହିଳାମାନଙ୍କ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ ଯଥେଷ୍ଟ କମ୍ ଥିଲା । ୨୦୨୨ରେ ପୁରୁଷଙ୍କ ଭାଗୀଦାରି ହାର ୬୭ ପ୍ରତିଶତ ହୋଇଥିବାବେଳେ ମହିଳାଙ୍କ ଭାଗୀଦାରି ହାର ୨୦୨୧ରେ ଥିବା ୩୬ ପ୍ରତିଶତରୁ ଖସି ୨୦୨୨ରେ ୩୩ ପ୍ରତିଶତ ହେଲାଣି । ପୁନଶ୍ଚ, ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ମାତ୍ର ୨୫ ପ୍ରତିଶତ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଭାଗ ନେବାକୁ ଆଗେଇ ଆସୁଛନ୍ତି । ବିଶ୍ୱ ବ୍ୟାଙ୍କର ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତରେ ମହିଳାଙ୍କ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଭାଗୀଦାରିର ହାର ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ମହିଳାଙ୍କ ଭାଗିଦାରୀ ହାରର ପ୍ରାୟ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ । ଦୁର୍ବଳ ଆଇନ ଶୃଙ୍ଖଳା ପରିସ୍ଥିତି, ଅନୁନ୍ନତ ସାଧାରଣ ପରିବହନ ବ୍ୟବସ୍ଥା, ମହିଳାଙ୍କ ପ୍ରତି ହିଂସା ଓ ମହିଳା ବିରୋଧୀ ସାମାଜିକ ଚଳଣି ଓ କଟକଣା ଆଦି ମହିଳାଙ୍କୁ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାରେ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଭାଗ ନେବାରେ ବାଧା ଉତ୍ପନ୍ନ କରୁଛି । ତେବେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଶ୍ରମ ସଂଗଠନର ଏକ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡେ ଯେ ଭାରତରେ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ମହିଳାଙ୍କ ଭାଗୀଦାରି ହ୍ରାସ ପାଇବାର ଚାରୋଟି ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ହେଲା ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ଝିଅ ମାଧ୍ୟମିକ ଓ ଉଚ୍ଚ ସ୍ତରର ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରିବା ଲାଗି ଶ୍ରମ ବଜାରରୁ ଓହରିଯିବା, ମହିଳାଙ୍କୁ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା ଲାଗି ଆବଶ୍ୟକ ସଂଖ୍ୟକ ଉପଯୁକ୍ତ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି ନ ହେବା, ପରିବାରର ରୋଜଗାର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲେ ପସନ୍ଦରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଯୋଗୁଁ ମହିଳାମାନେ ସହାୟକ କାର୍ୟ୍ୟ କରିବାରୁ ନିବୃତ୍ତ ହେବା ଓ କିଛି ନା କିଛି କାର୍ଯ୍ୟ କରି ପରିବାରର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ପରିପୁଷ୍ଟ କରୁଥିଲେ ବି  ନିଜେ ଘରୋଇ କାର୍ୟ୍ୟରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ବୋଲି କହିବା । ତେବେ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ମହିଳାଙ୍କ ଭାଗିଦାରୀ ନ ବଢ଼ିଲେ ଅର୍ଥନୀତି ଆଶାନୁରୂପ ଭାବେ ଗତିଶୀଳ ହୋଇପାରିବନାହିଁ ।

ଓଡ଼ିଶାରେ ଡ଼ିସେମ୍ୱର ୨୦୨୨ରେ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ମାତ୍ର ୪୧.୩୬ ପ୍ରତିଶତ ରହିଛି ଯାହା ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ତୁଳନାରେ କମ୍ । ଅର୍ଥାତ୍ ଜନସଂଖ୍ୟାର ୧୦୦ ଜଣରୁ ମାତ୍ର ୪୧ ଜଣ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଭାଗ ନେବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲା ବେଳେ ଅବଶିଷ୍ଟ ୫୯ ଜଣ ଭାଗ ନେଉନାହାନ୍ତି । ଏତେ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକ କାମ କରିବାକୁ ଅନାଗ୍ରହୀ ହେଲେ ଅର୍ଥନୀତି ସୁଦୃଢ଼ ହେବା କଷ୍ଟକର । ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଓଡ଼ିଶାରେ ଏକ ବଳିଷ୍ଠ ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଥିବାରୁ ଏଠାରେ ବେକାରି ହାର କମ୍ ହୋଇଛି ବୋଲି କେହି କେହି ମତ ଦିଅନ୍ତି । ତାହା ଠିକ୍ ହୋଇଥିଲେ ଓଡ଼ିଶାରେ ପ୍ରଥମେ ମହିଳାଙ୍କ ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଭାଗିଦାରୀ ହାର ଯଥେଷ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାନ୍ତା, ଯାହା ହୋଇନାହିଁ ।

“ଯେବେଠାରୁ ଟଙ୍କିକିଆ ଚାଉଳ ବଣ୍ଟାଯାଉଛି, ଚାଷକାମ କରିବା ଲାଗି ଲୋକ ମିଳୁନାହାନ୍ତି” ବୋଲି ଓଡ଼ିଶାର ଗାଁଗଣ୍ଡାରେ ଚାଷୀମାନଙ୍କ ଅଭିଯୋଗ । ଏହା ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ଭାଗ ନେବା ଲାଗି ବୀତସ୍ପୃହ ହେବାର ଏକ ଉଦାହରଣ ହୋଇପାରେ । ଓଡ଼ିଶାର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ଗତିଶୀଳ କରିବାକୁ ହେଲେ ପ୍ରଥମେ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାରକୁ ବଢାଇବାକୁ ହେବ । ତେଣୁ ସରକାରଙ୍କ ନୀତି ଓ ପଦକ୍ଷେପ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ବୃଦ୍ଧିରେ ସହାୟକ ହେଲା ଭଳି ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଶ୍ରମଶକ୍ତିରେ ମହିଳାଙ୍କ ଭାଗୀଦାରିକୁ ବଢ଼ାଇବା ଲାଗି ଶ୍ରମ ବଜାରରେ ଏକ ମହିଳାଙ୍କ ଭାଗୀଦାରି ଅନୁକୁଳ ପରିବେଶକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ସେଥିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ଓ କୌଶଳ ବୃଦ୍ଧି ସହ ସୁରକ୍ଷା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବା ଦରକାର ।

‘ସିଏମଆଇଇ’ ରିପୋର୍ଟରେ ଓଡିଶାରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ବେକାରି ହାର ଖୁସିର କାରଣ ହୋଇପାରେ ହେଲେ ଆତ୍ମସନ୍ତୋଷ ଦିଏନାହିଁ । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ସଂଖ୍ୟାରେ ଶ୍ରମିକ ଦାଦନ ଖଟିବାକୁ ବାହାର ରାଜ୍ୟକୁ ଯିବା ରାଜ୍ୟରେ ଉତ୍କଟ ବେକାରି ସମସ୍ୟାକୁ ଦର୍ଶାଉଛି । ତେଣୁ ବେକାରି ସମସ୍ୟାର ବାସ୍ତବ ମୂଲ୍ୟାୟନ ପାଇଁ ନିୟମିତ ଅନ୍ତରାଳରେ ଅଧ୍ୟୟନ ହୋଇ ପ୍ରତିକାରାତ୍ମକ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଓଡ଼ିଶାର ବେକାରି ହାରକୁ ବିଶ୍ଳେଷଣ କଲେ ଜଣାଯାଏ ଯେ ଏଠାରେ ୩୫-୬୫ ବର୍ଷ ବୟସର ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବେକାରି ହାର ଶୂନ୍, ଅର୍ଥାତ୍ ଲାଭଜନକ କର୍ମସଂସ୍ଥାନ ହେଉ କି ନ ହେଉ ଏମାନେ କେଉଁ କାର୍ୟ୍ୟରେ ହେଲେ ନିଯୁକ୍ତ ବା ଆତ୍ମନିଯୁକ୍ତ ବୋଲି ଦର୍ଶାଇଥାନ୍ତି । ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ଏଠାରେ ୧୫ରୁ୨୯ ବର୍ଷର ଯୁବକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବେକାରି ହାର ୭ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ରହିବା ଚିନ୍ତାଜନକ । ରାଜ୍ୟରେ କମ୍ ବେକାରି ହାର ସତ୍ତ୍ୱେ ଅଧିକ ଉତ୍ପାଦନକ୍ଷମ ଯୁବବର୍ଗ ବେକାରି ସମସ୍ୟାରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହେବା ରାଜ୍ୟର ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ଆଦୌ ଶୁଭଙ୍କର ନୁହେଁ । ତେଣୁ ରାଜ୍ୟରେ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଭାଗୀଦାରି ହାର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଅନୁକୁଳ ବାତାବରଣ ସୃଷ୍ଟି ସହ ଯୁବ ବର୍ଗ ମଧ୍ୟରେ ବେକାରି ହାରକୁ କମ୍ କରିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କୁ ଉଚିତ ଶିକ୍ଷା, ଉପଯୁକ୍ତ ତାଲିମ ମାଧ୍ୟମରେ ନିୟମିତ ଓ ଲାଭଜନକ ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତିଯୋଗ୍ୟ କରାଯିବା ଉପରେ ସରକାରଙ୍କ ଧ୍ୟାନ କେନ୍ଦ୍ରିତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ।


Published in Sambad on January 10, 2023


Comments

Popular posts from this blog

‘ଦାଦନ’ ନୁହେଁ କି ‘ପ୍ରବାସୀ’ ନୁହେଁ

“ମୁଁ ଜଣେ ଓଏଏସ ଅଫିସର । ତୋ’ ଭଳି କେଉଁଠିକୁ ଯାଇ ଦାଦନ ଖଟୁ ନାହିଁ ।” କିଛି ବାହାର ରାଜ୍ୟରେ କାମ କରି ଓଡିଶାକୁ ଫେରିଥିବା ଶ୍ରମିକଙ୍କ ପ୍ରତି ଜଣେ ଉତକ୍ଷିପ୍ତ ବିଡିଓଙ୍କର ଏ ଭଳି ଆପ ତ୍ତି ଜନକ କଟୂ ମନ୍ତବ୍ୟ ଭାଇରାଲ ହେବା ପରେ ବିଭିନ୍ନ କାରଣରୁ ତାହା ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କୁ ବ୍ୟଥିତ ଓ ସ୍ତମ୍ଭୀଭୂତ କଲା । ଏଭଳି ଶ୍ରମିକଙ୍କ ଘରବାହୁଡାର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ କିଛି ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀଙ୍କଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେମାନଙ୍କୁ ଦାଦନ ଶ୍ରମିକ ଭାବେ ସମ୍ବୋ ଧନ  କରି ତା ଚ୍ଛ ଲ୍ୟ କରିବା ସହିତ ‘ଦାଦନ’ ଶବ୍ଦଟିକୁ ଏକ ଗାଳି ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରିଥିବାର ଅନେକ ଘଟଣା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା । ଏମାନେ ଫେରିବା ପରେ ଓଡିଶାରେ କରୋନା ଆକ୍ରାନ୍ତଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ଯୋଗୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ ସଂକ୍ରମିତ ହେବାର ଭୟ ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହୋଇଥିଲା ବେଳେ ସ୍ଥଳ ବିଶେଷରେ ଫେରିଥିବା କେତେକଙ୍କ ଆଚରଣ ମଧ୍ୟ ସେଥିପାଇଁ ଖୋରାକ ଯୋଗାଇଥିଲା । “ଓଡିଶାକୁ ଫେରିବା ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କୁ କାକୁତି ମିନତି ହୋଇ ହାତ ଯୋଡି ଭିଡିଓ ପଠାଉଥିଲେ । ଏଠି ପହ ଞ୍ଚି ଲା ପରେ ଉତ୍ପାତ ହେଉଛନ୍ତି । ଦାଦନ ଖଟିବାକୁ ଗଲା ବେଳେ କ’ଣ ସରକାରଙ୍କୁ ଜଣାଇ ଯାଇଥିଲେ? ଏମାନଙ୍କୁ ଓଡିଶା ଭିତରେ ପୂରାଇ ଦେବା କଥା ନୁହେଁ ।”, ବୋଲି କେହି କେହି ଖୋଲାଖୋଲି କହୁଥିବା ବେଳେ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଥିବା ଘୃଣା ଭାବ ସେଥିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ରୂପେ ଜଣା ପଡୁଛି । ଏହ...

‘ଭିକରେ ମିଳିଥିବା ସ୍ୱାଧୀନତା’ ଓ ‘ପଦ୍ମଶ୍ରୀ’ ପ୍ରତ୍ୟାହାର

ଦେଶକୁ ୧୯୪୭ରେ ମିଳିଥିବା ‘ସ୍ୱାଧୀନତା’, ସ୍ୱାଧୀନତା ନୁହେଁ ବରଂ ‘ଭିକ’ ଥିଲା ଓ ୨୦୧୪ରେ ମୋଦୀ କ୍ଷମତା ହାସଲ କରିବା ପରେ ହିଁ ଭାରତକୁ ପ୍ରକୃତ ଅର୍ଥରେ ସ୍ୱାଧୀନତା ମିଳିଥିଲା ବୋଲି କହି ବଲିଉଡ ଅଭିନେତ୍ରୀ ତଥା ‘ପଦ୍ମଶ୍ରୀ’ ପ୍ରାପ୍ତ କଙ୍ଗନା ରଣାୱତ ଏବେ ବିବାଦରେ । ଦେଶବ୍ୟାପୀ ତାଙ୍କ ଏହି ଉକ୍ତିର ବିରୋଧ ହୋଇ ତାଙ୍କଠାରୁ ‘ପଦ୍ମଶ୍ରୀ’ ପ୍ରତ୍ୟାହାର ଦାବି ହେଉଛି । କେହି କେହି ଏହା ତାଙ୍କ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିର ସ୍ୱାଧୀନତା ବୋଲି ଯୁକ୍ତି ବାଢୁଥିବା ବେଳେ ରାଷ୍ଟ୍ରପ୍ରଦତ୍ତ ସମ୍ମାନର ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କ ଉପରେ ଆତ୍ମନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଅଙ୍କୁଶ ଲାଗିବା ଉଚିତ କି ନୁହେଁ ସେ ନେଇ ମଧ୍ୟ ବିମର୍ଶ ହେବାକୁ ଲାଗିଲାଣି । ‘ପଦ୍ମଶ୍ରୀ’ ଭଳି ଏକ ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଦେଶର ସ୍ୱାଧୀନତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇବା ଦ୍ୱାରା ଅନେକେ ‘ପଦ୍ମଶ୍ରୀ’ ସମ୍ମାନର ମର୍ଯ୍ୟାଦାକୁ ଅକ୍ଷୁଣ୍ଣ ରଖିବାରେ ସେ ଅସମର୍ଥ ବୋଲି ମଣୁଛନ୍ତି । ତେବେ ଏ ଭଳି ଭାବେ ସମ୍ମାନିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଆପତ୍ତିଜନକ ଓ ବିବାଦିତ ଉଚ୍ଚାରଣ ଓ ଆଚରଣ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ନିକଟରୁ ସମ୍ମାନ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରାଯାଇପାରିବ କି ଓ ସେଥିପାଇଁ ବିଧି ବ୍ୟବସ୍ଥା କ’ଣ, ତାହା ଆଲୋଚନାଯୋଗ୍ୟ । ଅତୀତରେ ପଦ୍ମ ସମ୍ମାନ ଘୋଷଣା ହେଲା ପରେ ମୌଲାନା ଅବୁଲ କଲାମ ଆଜାଦ, ସୁନ୍ଦରଲାଲ ବହୁଗୁଣା, ବାବା ଆମତେ, ବିଲାୟତ ଖାଁ, ବାଦଲ ସରକାର, କାଳୀଚରଣ ପଟ୍ଟନାୟକଙ୍କ ପରି କିଛି ସମ୍ମାନିତ ବ୍ୟକ୍ତି ବିଭିନ୍ନ କା...

ଭଲଗପ - 2021

2021ରେ  ପ୍ରକାଶିତ ପାଠକ ଓ ଲେଖକଙ୍କ ପସନ୍ଦର କିଛି ଭଲ ଗପ 2021ରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିବା 1600ରୁ ବେଶି ଲେଖକଙ୍କର 6100ରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଓଡିଆ ଗପ ମଧ୍ୟରୁ ପାଠକ ଓ ଲେଖକଙ୍କ ପସନ୍ଦର କିଛି ଭଲ ଗପ ବାଛିବାର ଏକ ପ୍ରୟାସ ଚାଲିଛି । ତଦନୁଯାୟୀ ପାଠକ ଓ ଲେଖକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା  ପ୍ରସ୍ତାବ ଦାଖଲର ଶେଷ ତାରିଖ ମେ 31, 2022 ସୁଦ୍ଧା 260 ଜଣ ଲେଖକଙ୍କର 368ଟି ଭଲ ଗପର ସୂଚନା ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଛି ଯାହା ନିମ୍ନ ପ୍ରଦତ୍ତ ତାଲିକାରେ ସ୍ଥାନିତ । ଏହି ଗପଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରୁ 42ଟି ଗପର ପିଡିଏଫ ମିଳି ନାହିଁ । ପିଡିଏଫ ବା ସ୍ପ୍କାନ କପି ଉପଲବ୍ଦାଧ କରାଇବା ପାଇଁ ଆଉ 7 ଦିନ ସମୟ ଦିଆଯାଉଛି । ପ୍ରତିଟି ଗପ ପଢା ହେବାକୁ ଥିବାରୁ ତାପରେ ପିଡିଏଫ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇ ପାରି ନଥିବା ଗପଗୁଡିକୁ ଚୟନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରୁ ବାଦ ଦିଆଯିବ । (ସରଳ କୁମାର ଦାସ) 9437038015 saral_das@yahoo.co.in ତାଲିକାରେ ସ୍ଥାନିତ କୌଣସି ଗପ 2021 ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲେ ଲେଖକ ଓ ପାଠକମାନେ ତାହା ଜଣାଇବାକୁ ଅନୁରୋଧ । ଜଣାପଡିଲେ ସେଇଟିକୁ ତାଲିକାରୁ ବାଦ ଦିଆଯିବ । ପ୍ରତିଟି ମନୋନୀତ ଗପ ପଢା ହେବାକୁ ଥିବାରୁ ସେଗୁଡିକର ପିଡିଏଫ ପଠାଇବାକୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଲେଖକମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ । ଏକାଧିକ ଗପ ଥିବା ଲେଖକଙ୍କ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଗପଟିକୁ ଚୟନ କରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି । କ୍ରମିକ ସଂଖ୍ୟା ଲେଖକ ଗଳ୍ପର ନାମ କେଉଁଠି(ପତ୍ରିକା ଇତ୍ୟାଦି) ପ୍ରକାଶନ ସଂଖ୍ୟା/ ତାରିଖ 1 ଅଜୟ ...

ପେଗାସସ୍ ମାମଲା ସରକାରଙ୍କ ତଣ୍ଟିରେ କଣ୍ଟା ହେବ ?

ପେଗାସସ୍ ମାମଲାରେ ଏକାଧିକ ପିଟିସନର ବିଚାର କରି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଏନ ଭି ରମଣାଙ୍କ ସମେତ ଏକ ତିନି ଜଣିଆ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଅକ୍ଟୋବର ୨୭, ୨୦୨୧ରେ ଦେଇଥିବା ଆଦେଶକୁ ଅନେକେ ‘ଐତିହାସିକ’ କହୁଥିବା ବେଳେ ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଭର୍ତ୍ସିତ ହୋଇଛନ୍ତି ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଉଛି । ନାଗରିକଙ୍କ ମୌଳିକ ଅଧିକାରକୁ ଅକ୍ଷୁଣ୍ଣ ରଖିବା ପାଇଁ ଏହି ୪୬ ପୃଷ୍ଠା ବିଶିଷ୍ଟ ଆଦେଶଟି ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିବାକୁ ଯାଉଥିବାରୁ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ବିମର୍ଶର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । କାନାଡାର ଟରୋଣ୍ଟୋ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଅଧୀନସ୍ଥ ‘ସିଟିଜେନ ଲ୍ୟାବ’ ସେପ୍ଟେମ୍ୱର ୨୦୧୮ରେ ଇସ୍ରାଏଲି ଟେକ୍ନୋଲୋଜି କମ୍ପାନୀ ଏନଏସଓ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ପେଗାସସ୍ ନାମକ ସ୍ପାଏୱେୟାର ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ଏହି ସ୍ପାଏୱେୟାରକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଯେ କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିର ଫୋନ, କମ୍ପ୍ୟୁଟର ଭଳି ଡିଜିଟାଲ ଉପକରଣଗୁଡିକୁ ସ୍ପର୍ଶ ନ କରି ମଧ୍ୟ ସେଗୁଡିକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରି ହେବ । ଥରେ ଏହି ସ୍ପାଏୱେୟାର ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ଥିବା ଉପକରଣରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ହୋଇଗଲେ ସେଥିରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ତଥ୍ୟ (ଡାଟା) ସହ ଉପକରଣର ଇ-ମେଲ, ଟେକ୍ସଟ, ଫୋନ, କ୍ୟାମେରା, ରେକର୍ଡିଙ୍ଗ କରିବା କ୍ଷମତାଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ସ୍ପାଏୱେୟାର ବ୍ୟବହାରୀଙ୍କ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ଚାଲିଯାଇଥାଏ ଓ ସମ୍ପୃକ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଅଜାଣତରେ ଅନ୍ୟ ତଥ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଉପକରଣର...

ଓଡିଆ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ 2021 - ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ 252ଟି ଗପ

ଓଡିଆ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ 2021 – ପ୍ରଥମ ପ୍ରର୍ଯ୍ୟାୟରେ 252ଟି ଗପ  ପାଠକ, ଲେଖକଙ୍କ ସହଯୋଗରେ 2021ରେ ପ୍ରକାଶିତ କିଛି ଭଲ ଗପ ବାଛିବାର ପ୍ରୟାସ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ 260 ଜଣ ଲେଖକଙ୍କର 368ଟି ଭଲ ଗପର ସୂଚନା ହସ୍ତଗତ ହୋଇଥିଲା । ଇତିମଧ୍ୟରେ ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ଏକାଧିକ ଗପ ଆସିଥିବା ଲେଖକମାନଙ୍କର ଗପଗୁଡିକୁ ପଢାଯାଇ ସେଥିରୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଲେଖକଙ୍କ ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ ଗପକୁ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । କିଛି ଲେଖକଙ୍କର ଗପ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିବା ଓ / ବା ଧାର୍ଯ୍ୟ ଶେଷ ତାରିଖ ସୁଦ୍ଧା ପଢିବା ଲାଗି ପିଡିଏଫ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇ ନ ପାରିବା କାରଣରୁ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅନ୍ତର୍ଗତ କରାଯାଇ ପାରିଲାନାହିଁ । ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟକୁ ନିମ୍ନଲିଖିତ 252 ଜଣ ଲେଖକଙ୍କର 252ଟି ଗପ ଯାଇଛି । ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଗପଗୁଡିକୁ ପାଠକଙ୍କ ନିକଟକୁ ପଠାଇଲା ବେଳେ ଗପର ନାମ ଓ ଲେଖକଙ୍କ ନାମକୁ ଲିଭାଯାଇ ତା ସ୍ଥାନରେ କେବଳ ଗୋଟିଏ କୋଡ ନମ୍ୱର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଛି । ଏହି ସମସ୍ତ ଗପକୁ 25ଟି ସେଟରେ ଭାଗ କରାଯାଇ ପ୍ରତି ସେଟରେ ହାରାହାରି 10ଟି ଲେଖାଏଁ ଗପ ରଖାଯାଇଛି । ପ୍ରତିଟି ସେଟ ଗପ ଦୁଇ ଜଣ ଲେଖାଏଁ ପାଠକଙ୍କ ନିକଟକୁ ପୃଥକ୍ ଭାବେ ପଠାଯାଉଛି । ସେମାନଙ୍କ ନିକଟରୁ ମତାମତ ମିଳିଲା ପରେ ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ 50 ପ୍ରତିଶତ ଗପ ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟକୁ ଉନ୍ନୀତ ହେବ । ଗପଗୁଡିକ ଲେଖକମାନଙ୍କର ମୌଳିକ ରଚନା ଓ 2021ରେ ପ୍ରଥମ କରି ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଏ । ଯଦି...